ΟΜΑΔΑ ΝΕΑ ΦΩΚΑΙΑ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ

Η Νέα Φώκαια  απέχει από τη Θεσ/νίκη 78 χιλ και ιδρύθηκε το 1924 από πρόσφυγες Μικρασιάτες. Κοντά στη σημερινή Νέα Φωκαία βρισκόταν το χωριό του Αγίου Παύλου (:το όνομα το έλαβε από το Αγίασμα του Απ. Παύλου που βρίσκεται στην περιοχή), το οποίο καταστράφηκε μεταξύ των ετών 1321 και 1407.  Γι' αυτό και οι γεροντότεροι από τους κατοίκους της Κασσάνδρας ονομάζουν τη Νέα Φωκαία, Άγιο Παύλο.

Το αγίασμα και το εσωτερικό.

Ο Πύργος είναι ο μοναδικός στην Χαλκιδική που διατηρείται μέχρι τις επάλξεις. Έχει διαστάσεις 7 Χ 7 μ και ύψος 17 μ. Δεν γνωρίζουμε πότε κτίσθηκε, αν και επικρατεί η άποψη ότι πρόκειται για κτίριο του 1407. Στον Πύργο, το 1821, είχε εγκατεστημένο το στρατηγείο του ο αρχηγός της Επανάστασης στη Χαλκιδική Εμμανουήλ Παπάς.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει το πανηγύρι των Απ. Πέτρου & Παύλου στις 29-30 Ιουνίου. Η λειτουργία τελείται στο εκκλησάκι του Αγίου Παύλου, που βρίσκεται στην είσοδο του χωριού, το οποίο προκαλεί το δέος των επισκεπτών, καθώς σύμφωνα με τη παράδοση εκεί κατέφυγε ο Απ. Παύλος για να γλιτώσει από τους διώκτες του. Στο εσωτερικό του σχηματίζονται δωμάτια και υπόγειος διάδρομος, που οδηγεί στο Αγίασμα. Σύμφωνα λοιπόν  με μια παλιά και ενδιαφέρουσα λαϊκή παράδοση ο Απ. Παύλος, θέλοντας να ξεφύγει από τον διωγμό των Ιερισσιωτών, καθώς δεν έβρισκε χώρο να κρυφτεί, παρακάλεσε το Θεό να τον σώσει. Και τότε εμφανίστηκε μπροστά του ένα χάσμα της γης, όπου κρύφτηκε. Το χάσμα αυτό συνδεόταν με το αντίστοιχο χάσμα της Νέας Φώκαιας. Και στα δύο αναβλύζει αγίασμα.

Με τη Ν. Φωκαία συνδέεται και ο Γάλλος αρχαιολόγος και φιλέλληνας Φελίξ Σαρτιώ, μνημείο του οποίου υπάρχει στην παραλία της Νέας Φώκαιας. Το όνομά του –Φελίξ Σαρτιώ - ίσως να θυμίζει κάτι σε όσους έζησαν, μέσα από τις αναμνήσεις των παππούδων και των γιαγιάδων τους, τους διωγμούς της Φώκαιας. Γιατί, όταν ξέσπασε ο πρώτος διωγμός στις 12 Ιουνίου 1914 (30 Μαΐου με το παλιό ημερολόγιο), ο Σαρτιό ήταν εκεί για να προστατεύσει τους Έλληνες. Ο επιφανής φιλέλληνας κατόρθωσε, με τη βοήθεια των συνεργατών του, να υψώσει τη σημαία της Γαλλικής Δημοκρατίας σε τέσσερα σπίτια και, έτσι, να σώσει μεγάλο μέρος του πληθυσμού από τη μανία των Τσετών.